सप्तश्रृंगी देवी मंदिर हे महाराष्ट्रातील नाशिक जिल्ह्यातील प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्र आहे. हे मंदिर सात पर्वतांच्या कुशीत वसलेले असून याला ‘सप्तश्रृंगी’ असे नाव यामुळेच मिळाले आहे. या मंदिराचे प्राचीन महत्त्व आहे आणि ते देवी सतीच्या ५१ शक्तीपीठांपैकी एक मानले जाते. स्थानिक लोक तसेच दूरवरच्या भाविकांसाठी हे धार्मिक महत्त्वाचे स्थळ असून, निसर्गरम्य दृश्ये, शुद्ध वातावरण आणि अध्यात्मिक शांतता यासाठीही ओळखले जाते.
सप्तश्रृंगी देवीचे धार्मिक महत्त्व
हिंदू धर्मात सप्तश्रृंगी देवीची महती सांगितली गेली आहे. असे मानले जाते की देवीने येथे महिषासुर मर्दन केले आणि त्याच आठ पर्वत शिखरांवर ती निवास करते. सप्तश्रृंगी देवीची मूर्ती १० फूट उंचीची असून तिच्या हातात विविध शस्त्रे आहेत. देवीचे रूप पाहताना भक्तांना एक अद्वितीय अनुभूती येते.
मंदिर परिसरातील निसर्गदृश्ये
सप्तश्रृंगी देवी मंदिर हे पर्वताच्या उंचावर असल्याने येथे निसर्गदृश्ये अत्यंत मोहक असतात. मंदिराच्या परिसरातून दिसणारी निसर्गसंपन्नता, मोकळ्या हवेत चालण्याचा आनंद आणि शांतता भाविकांना विशेष आकर्षित करते. मंदिराच्या पायऱ्यांवरून वर चढताना डोंगराच्या कुशीतून दिसणारे दृश्य डोळ्यांना आल्हाददायक असते.
सप्तश्रृंगी मंदिराच्या यात्रेची माहिती
देवीच्या दर्शनासाठी दरवर्षी असंख्य भक्त येथे येतात. नवरात्रीच्या उत्सवात मंदिरात विशेष आकर्षण असते, कारण या काळात विविध धार्मिक कार्यक्रम आणि पूजा आयोजित केल्या जातात. मंदिरापर्यंत पोहोचण्यासाठी साधारणतः ४५० पायऱ्यांचा चढ आहे. अलीकडच्या काळात, मंदिराच्या दिशेने सोयीसाठी रोपवेची सुविधा देखील सुरू करण्यात आली आहे, ज्यामुळे वृद्ध आणि अपंग व्यक्तींनाही मंदिराच्या उंचावर पोहोचणे सोयीस्कर झाले आहे.
सप्तश्रृंगी मंदिराला भेट देण्याची वेळ
सप्तश्रृंगी मंदिराला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम काळ म्हणजे पावसाळ्यानंतरचा हिवाळा आहे, कारण यावेळी निसर्ग त्याच्या पूर्ण रुपात असतो. हिवाळ्याच्या महिन्यात हवामान थंड आणि आल्हाददायक असते, ज्यामुळे मंदिर परिसरातील भ्रमंती आनंददायी ठरते.
निष्कर्ष
सप्तश्रृंगी देवीचे मंदिर नाशिकचे प्रमुख तीर्थक्षेत्र आहे, जे धार्मिक महत्त्वाबरोबरच निसर्गरम्य स्थळ म्हणूनही प्रसिद्ध आहे. येथे आलेले भाविक मनःशांती, निसर्गाचा आनंद आणि देवीच्या दर्शनाने तृप्त होऊन जातात.
संदर्भ: सप्तश्रृंगी मंदिर
