दौलताबाद किल्ल्याचा परिचय
दौलताबाद किल्ला, पूर्वी देवगिरी म्हणून ओळखला जाणारा, महाराष्ट्रातील औरंगाबादपासून साधारणतः १५ किलोमीटर अंतरावर स्थित आहे. हा किल्ला भारताच्या समृद्ध इतिहासाचा महत्त्वपूर्ण भाग आहे. किल्ल्याची अनोखी रचना, उंच टेकडीवरची भव्य वास्तू, आणि त्याचा भौगोलिकदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण स्थान यामुळे तो आजही प्रवाशांचे आकर्षण केंद्र ठरतो.
ऐतिहासिक पार्श्वभूमी
देवगिरीचा इतिहास १२व्या शतकापासून सुरू होतो. यादव वंशाच्या राजांनी या किल्ल्याची निर्मिती केली. १३व्या शतकात सुलतान मोहम्मद बिन तुघलक याने या किल्ल्याला राजधानी बनवले आणि त्याला ‘दौलताबाद’ हे नाव दिले. या किल्ल्याने अनेक राज्यकर्त्यांचे राजवटी पाहिल्या, ज्यात मुघल, मराठे, आणि निजामांचा समावेश आहे.
किल्ल्याची रचना आणि वैशिष्ट्ये
दौलताबाद किल्ला रणनीतीपूर्ण संरचनेसाठी प्रसिद्ध आहे. किल्ल्याभोवती खोल खंदक असून त्यात पाणी भरण्यात येत असे. मुख्य प्रवेशद्वारावर मोठे लोहाचे दरवाजे आणि भुलभुलैय्या मार्ग आहेत.
- चांद मीनार: ३० मीटर उंच असलेला हा टॉवर इस्लामिक स्थापत्यकलेचा उत्कृष्ट नमुना आहे.
- तोफखाना: किल्ल्यावर अनेक तोफा असून, त्यापैकी किला शिकार, दुर्गा तोफ या प्रसिद्ध आहेत.
- राजमहाल: किल्ल्याच्या टोकावर भव्य राजमहाल असून तेथून संपूर्ण परिसराचे सुंदर दृश्य दिसते.
दौलताबाद किल्ला भेट देण्यासाठी उपयुक्त माहिती
- स्थान: दौलताबाद, औरंगाबाद, महाराष्ट्र
- कसे पोहोचाल:
- रेल्वे: औरंगाबाद रेल्वे स्टेशनपासून १५ किमी.
- हवाई मार्ग: औरंगाबाद विमानतळ २२ किमी.
- रस्ता: औरंगाबादपासून बस आणि खासगी वाहनांनी सहज पोहोचता येते.
- प्रवेश शुल्क: ₹२५ (भारतीय पर्यटक), ₹३०० (परदेशी पर्यटक).
- भेट देण्याची वेळ: सकाळी ८ ते संध्याकाळी ६.
संदर्भ
दौलताबाद किल्ला – अधिकृत माहिती
